Er is een simpele maatregel die de uitstoot van stikstof en CO2 in het verkeer met wel een kwart kan verminderen, zo lazen we deze week in de krant. Verlaag de maximumsnelheid op snelwegen in Nederland naar 100 kilometer per uur. Het is een maatregel die alleen maar voordelen heeft. Een lagere maximumsnelheid betekent kleinere snelheidsverschillen, en dat bevordert de doorstroming. Minder files, minder remmen en weer optrekken, en dus doe je ook niet per se veel langer over je rit. Het betekent ook minder, en minder ernstige, verkeersongelukken. Minder uitstoot, minder geluidsoverlast, minder ongelukken en je rijdt zuiniger, dus het is ook nog eens goed voor je portemonnee, want je rijdt een flink stuk. Kortom, alle deskundigen zijn het erover eens dat we beter vandaag dan morgen over kunnen stappen naar 100 kilometer per uur.
Behalve één groep experts: de verkeerspsychologen.
Verkeerspsychologen waarschuwen tegen de onbedoelde gevolgen. “De keerzijde van een lagere snelheid is dat veel automobilisten gefrustreerd achter het stuur zullen zitten,” zo laat verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen in het AD weten. “Ze hebben in Nederland nu al het gevoel dat ze zichzelf in moeten houden.” Een herkenbaar beeld, dat laatste. De leaseridder in zijn Renault of Skoda die op vijftig centimeter van uw achterbumper even zijn adrenalinemomentje van de dag pakt, zal zijn gedrag niet laten veranderen door een bordje langs de weg. Als iedereen netjes 100 rijdt op de zesbaans A4, dan zal hij er met 130 per uur tussendoor slalommen. Daar heeft hij toch zeker belasting voor betaald!
Als we dit proberen te voorkomen met automatische snelheidsbegrenzers of door alle snelwegen vol te hangen met camera’s en trajectcontroles, dan creëren we weer een ander probleem. Onze gefrustreerde chauffeur gaat zich vervelen. En dan gaat hij bellen, appen, roken, Netflix kijken en wat mannen nog meer doen wanneer ze zich vervelen. Dat is natuurlijk ook niet goed voor de verkeersveiligheid.
Ooit zullen zelfrijdende auto’s dit probleem ongetwijfeld oplossen, maar zover zijn we nog niet. Toch is er nu ook al een oplossing: maak de snelwegen zo, dat harder dan honderd rijden niet goed mogelijk is. Maak de rijstroken smaller. Zet er bomen langs, in plaats van vangrails. Leg chicanes aan op de A2, plus elke 5 kilometer een haarspeldbocht. Rotondes. Verkeersdrempels. Maak van de snelweg een niet-zo-snelweg. In de bebouwde kom doen de wegenbouwers dit soort dingen al lang, en het werkt prima. Zo wordt honderd kilometer per uur schoner, veiliger, zuiniger en ook nog leuker.
Met dank aan Luuk Koelman.