“Kijk, het is eigenlijk heel simpel,” zei Guus, en ik had direct spijt dat ik hem wat gevraagd had. Want Guus is accountant en werkt bij een bank, en als hij zegt dat iets heel simpel is, volgt meestal een verhaal waar geen touw aan vast te knopen is.
“Als wij, als bank, ons geld bij de Centrale Bank willen stallen, dan moeten we daarvoor betalen. De Centrale Bank rekent, met andere woorden, een negatieve rente. Dus als jij je geld bij ons parkeert, dan hanteren wij een nog negatievere rente, want wij moeten er natuurlijk wel wat aan verdienen.De Centrale Bank doet dit trouwens om de economie te stimuleren. Ze willen dat mensen minder sparen en meer uitgeven.”
“Maar dat slaat toch nergens op!” antwoordde ik. “Ik spaar om straks de studie van mijn kinderen te kunnen betalen.Dus als ik minder rente krijg, dan moet ik juist meer gaan sparen, anders heb ik straks niet genoeg. Als ze de economie willen stimuleren, dan kunnen ze beter de basisbeurs weer invoeren.”
“Haha, ja, maar, daar gaat de Centrale Bank niet over, hè. Daarvoor moet je bij de regering zijn.”
“Maar de regering wil toch ook de economie stimuleren? En die kunnen nu toch tegen een negatieve rente geld lenen? Dus met geld toe?”
“Zo simpel is het natuurlijk ook weer niet.” Guus schonk zichzelf nog een glas wijn in. “De regering moet denken aan het financieringstekort. En de staatsschuld. We willen onze kinderen toch niet met een schuld opzadelen doordat wij het geld verjubelen?”
“Die studieleningen resulteren anders ook in een flinke schuld, hoor. En nu we het daar toch over hebben: waarom verstrekken jullie eigenlijk geen studieleningen, als bank? Zelfs als je daar renteloze leningen van maakt, is het altijd nog voordeliger dan je geld bij de Centrale Bank stallen, als ik het goed begrijp.” Ik keek om me heen of er ergens nog bitterballen waren.
Guus schudde zijn hoofd. “Wij moeten onze balans opschonen. De Basel-2 richtlijn, weet je wel. Minder leningen, en zeker minder riskante leningen.”
“Laat me het even samenvatten,” zei ik. Het was bijna zes uur en ik moest een trein halen. “De rente is negatief om de economie te stimuleren. Maar daardoor gaan mensen juist nog minder uitgeven. De overheid geeft geen geld uit vanwege de staatsschuld, en de bedrijven niet omdat ze geen leningen van jullie krijgen. Dus al met al geeft er niemand geld uit. Sorry hoor, maar zijn al die bobo’s achterlijk of zo?”
“Ik vind jou wel erg negatief, Ronald.”